Część III: Zanieczyszczenia w Pet Food: Kluczowe kroki do bezpiecznej produkcji karmy

To trzecia część serii poświęconej bezpieczeństwu karmy dla zwierząt. Dla pełnego kontekstu warto zapoznać się również z wcześniejszymi materiałami:

W niniejszym opracowaniu przechodzimy do praktycznego podsumowania. Bezpieczeństwo karmy nie jest kwestią deklaracji, lecz efektem kontroli surowców, przemyślanej strategii zarządzania ryzykiem i współpracy z kompetentnym laboratorium. Poniżej przedstawiono najważniejsze wnioski oraz plan działań, który producenci mogą wdrożyć w perspektywie miesiąca, kwartału i roku, aby realnie ograniczyć ryzyko zanieczyszczeń i wzmocnić zaufanie klientów.

Wnioski — co oznacza to dla producentów, dystrybutorów i właścicieli zwierząt?

  1. Nie ma „zero-ryzyka”, jest za to zarządzanie ryzykiem.
    Kontrola surowców, regularne badania, wdrożone systemy higieniczne (HACCP/ GMP) oraz współpraca z akredytowanym laboratorium to podstawa. Ramy regulacyjne UE i krajowe tworzą minimalne wymagania; dobre praktyki muszą iść dalej.
  2. Surowiec to miejsce, gdzie walka o bezpieczeństwo zaczyna się na dobre.
    Kontrola dostawców, certyfikaty, monitoring surowców sezonowych i plan badań wstępnych minimalizują ryzyko wprowadzenia zanieczyszczeń do procesu.
  3. Badania laboratoryjne = pewność działania.
    Korzystanie z odpowiednich metod analitycznych (LC-MS/MS, GC-MS, GC-MS/MS, ICP-MS, PCR) pozwala na rzetelną ocenę i uniknięcie fałszywych alarmów.
  4. Transparentność i komunikacja z klientem budują zaufanie.
    Dostęp do wyników badań (np. w ramach audytów kontrahentów) oraz szybkie reagowanie w razie wykrycia problemu to elementy odpowiedzialnej strategii rynkowej.

Rozwiązanie: konkretne kroki, które można wdrożyć w ciągu miesiąca, kwartału i roku

Poniżej praktyczny plan działań dla producenta karmy, który chce zredukować ryzyko zanieczyszczeń i udowodnić to klientom.

W ciągu 1 miesiąca (szybkie działania operacyjne):

  • Upewnij się, że procedury poboru próbek są aktualne i personel przeszkolony — reprezentatywne pobranie próbki to 50% sukcesu analizy.
  • Wprowadź listę krytycznych surowców i wykonaj badania laboratoryjne dla najważniejszych z nich
  • Sprawdź dokumentację dostawców i poproś o certyfikaty analityczne dla nowych partii.

W ciągu 3 miesięcy (systematyka i monitoring):

  • Opracuj plan badań okresowych (np. co kwartał badania LC-MS/MS dla wybranych mykotoksyn i ICP-MS dla metali).
  • Zleć audyt higieny produkcji i magazynowania (warunki suszenia, wilgotność, rotacja zapasów).
  • Ustanów procedury postępowania z wynikiem niezgodnym (np. kwarantanna partii, śledzenie łańcucha dostaw, komunikacja z klientami i urzędami).

W ciągu 12 miesięcy (strategia i komunikacja):

  • Wdrożenie systemu jakościowego zgodnego z odpowiednimi standardami (np. GMP+, własne KPI bezpieczeństwa).
  • Stała współpraca z akredytowanym laboratorium (np. program badań na zlecenie, szybkie raporty, wsparcie w interpretacji wyników).
  • Transparentność wobec klientów: udostępniaj wybrane wyniki badań i opis procedur kontrolnych (to buduje przewagę rynkową).

Najczęściej zadawane pytania producentów – praktyczne odpowiedzi

Czy muszę badać każde opakowanie karmy?

Nie – rzetelny plan kontroli opiera się na próbkowaniu reprezentatywnym i analizie ryzyka. Każda seria powinna mieć określony schemat poboru próbek dostosowany do produkcji i surowców.

Jak często badać surowce sezonowe?

Im bardziej zmienna jest jakość surowca (np. zboża od różnych dostawców), tym częściej, minimalnie przy każdej nowej partii dostawy oraz w sezonach zwiększonego ryzyka (po suszy, ulewach).

Czy wyniki laboratoryjne mają moc prawną?

Wyniki akredytowanego laboratorium są podstawą do decyzji technicznych i prawnych (np. wycofanie partii). W zależności od kraju i sytuacji, organy nadzorcze mogą wymagać takich dokumentów podczas kontroli.

Bezpieczeństwo karmy to temat wielowarstwowy: zaczyna się na polu i kończy w misce pupila. Dobre praktyki produkcyjne, świadome zarządzanie łańcuchem dostaw i rzetelne badania laboratoryjne to jedyna droga, by zminimalizować ryzyko i zbudować trwałe zaufanie klientów.

Jeśli chcesz przejść od teorii do działania, Laboratoria J.S. Hamilton Poland oferują: szeroki pakiet badań przy użyciu technik o wysokiej czułości (m.in. mykotoksyny, metale ciężkie, pozostałości pestycydów, badania mikrobiologiczne), a także interpretację wyników. Skontaktuj się z nami – pomożemy skonstruować program badań dopasowany do Twoich surowców i procesów produkcyjnych.

* Pola wymagane