OFERTA BADAŃ:
- Migracja globalna i specyficzna do wszystkich płynów modelowych imitujących żywność;
- Migracja specyficzna:
- Pierwszorzędowych amin aromatycznych (PAAs) i metali wg Załącznika II;
- Plastyfikatorów, przeciwutleniaczy, monomerów i innych dodatków zgodnie z Zał. I do Rozp. UE 10/2011 i Swiss Ordinance;
- Substancje dodane w sposób niezamierzony (NIAS), metody GC-MS/FID, LC-QToF-MS, Hedsapace-GC/MS;
- Bisfenole A, B, S, F oraz pochodne żywic epoksydowych BADGE, BFDGE i NOGE w materiałach powlekanych, tworzywach sztucznych i klejach;
- Oleje mineralne (MOSH/POSH & MOAH)
- Izocyjaniany i barwniki azowe;
- Efekt „set-off” farb drukarskich i specyficzna migracja Inicjatory UV, akrylany, BHT, PAAs, itp.;
- Analiza sensoryczna wg. DIN 10955, EN 1230-1/-2;
- Odporność koloru wg EN 646, DIN 53160-1 / -2;
- Właściwości barierowe wobec gazów: tlenu (OTR), wody (VWTR), CO2TR.
Najbardziej kompleksowym wymogiem prawnym UE jest Rozporządzenie (UE) nr 10/2011, określające szczegółowe wymagania dla materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych, przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Określa ono zasady dotyczące składu FCMs z tworzyw sztucznych i ustanawia unijny wykaz substancji, które są dozwolone do stosowania w ich produkcji. Rozporządzenie ustanawia również ograniczenia w stosowaniu tych substancji i podaje zasady oceny zgodności materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych.
MIGRACJA GLOBALNA I SPECYFICZNA
Opakowanie do żywności może być potencjalnym źródłem zanieczyszczenia żywności.
Przechodzenie substancji chemicznych z tworzywa sztucznego do żywności nazywane jest migracją. Skala migracji zależy od różnych czynników: właściwości fizykochemicznych substancji migrującej, materiału opakowaniowego i żywności (np. zawartość tłuszczu, kwasowość), temperatury, czasu przechowywania, proporcji wielkości opakowania do objętości produktu spożywczego (mniejsze opakowanie ma większy stosunek powierzchni do objętości).
| Płyny modelowe zgodne z (EU) 10/2011 |
| A – Etanol 10% (żywność hydrofilowa) |
| B – Kwas octowy 3% (żywność hydrofilowa pH<4.5) |
| C – Etanol 20% (żywność o charakterze bardziej lipofilnym i z zawartością alkoholu do 20%) |
| D1 – Etanol 50% (żywność lipofilowa, alkohole > 20%; emulsja olej w wodzie), produkty mleczarskie |
| D2 – Olej roślinny (żywność lipofilowa) lub zamienniki płynu D2: Etanol 95% i izooktan |
| E – Poly (2,6-diphenyl-p-phenylene oxide) – Tenax®, MPPO (żywność sucha) |
Rodzaje substancji chemicznych, które mogą migrować z opakowań do żywności są bardzo zróżnicowane i zależą od rodzaju surowca, z którego zostało wykonane opakowanie. W przypadku materiałów obojętnych (stal nierdzewna, ceramika, szkło) migrować mogą tylko chemikalia z wewnętrznej strony opakowania. Dyfuzja chemiczna z wnętrza struktury opakowania lub z zewnątrz (tusze drukarskie, kleje) nie jest wtedy możliwa. Materiały inertne, takie jak papier i tektura lub tworzywa sztuczne, mogą być bezpośrednim źródłem substancji migrujących.
Substancje chemiczne mogą również migrować z zewnątrz przez opakowanie. Przykładem są składniki farb drukarskich, które mogą migrować przez papier do suchej żywności..
Specyficznym rodzajem migracji jest migracja wywołana efektem SET-OFF, gdy wewnętrzna strona opakowania do żywności ma kontakt z zewnętrzną, zadrukowaną powierzchnią. Może wtedy dochodzić do tzw. zjawiska odbijania, migracji składników farb na stronę przeznaczoną do kontaktu z żywnością. Zjawisko to występuje w materiałach opakowaniowych transportowanych i przechowywanych w formie roli lub arkuszy układanych jeden na drugim, czy pojemnikach, kubkach układanych w stosach (jeden w drugim).
Szczegółowe zasady przeprowadzania badań migracji podano w Rozporządzeniu dla tworzyw sztucznych UE 10/2011. Mechanizm oceny bezpieczeństwa materiałów z tworzyw sztucznych opiera się na wykorzystaniu limitów migracji. Limity te określają maksymalną ilość substancji, która może migrować do żywności. W przypadku substancji znajdujących się w wykazie unijnym, rozporządzenie określa specyficzne limity migracji (SML). Są one ustalane przez EFSA na podstawie danych toksykologicznych dla każdej konkretnej substancji.
Aby zapewnić ogólną jakość tworzyw sztucznych, migracja globalna do żywności wszystkich substancji o charakterze stałym nie może przekraczać limitu migracji globalnej (OML) wynoszącego 60 mg/kg żywności lub 10 mg/dm2.
Mimo, że kluczowa jest migracja do żywności, w warunkach laboratoryjnych migrację bada się najczęściej z użyciem „płynów modelowych imitujących żywność”. Płyny te są reprezentatywne dla danej kategorii żywności, np. 3% kwas octowy przeznaczony jest dla kwaśnych produktów spożywczych, 50% etanol dla mleka i produktów mlecznych. Płyny imitujące żywność są stosowane jako odpowiedniki żywności ze względu na uproszczenie analizy chemicznej. Wykrywanie i oznaczenie ilościowe substancji chemicznych wymaga specjalnych metod analitycznych dla każdej substancji chemicznej z osobna.
Badania migracji przeprowadza się w znormalizowanych warunkach czasu i temperatury, reprezentatywnych dla określonego zastosowania FCM i obejmuje maksymalny okres przechowywania zapakowanej żywności oraz specjalne warunki obróbki termicznej.
Aby zapewnić bezpieczeństwo, jakość i zgodność materiałów z tworzyw sztucznych, należy przekazać odpowiednie dane dotyczące składu wszystkich surowców, z którego został wykonany FCMs. Zasada ta obowiązuje w całym łańcuchu dostaw, aż do etapu sprzedaży detalicznej, ale nie dotyczy samego etapu detalicznego.
W tym celu należy przedstawić „Deklarację zgodności” (DoC). Deklaracja zgodności opiera się na dokumentacji uzupełniającej, która uzasadnia bezpieczeństwo tworzywa sztucznego mającego kontakt z żywnością. DoC oraz dokumenty uzupełniające należy przedstawić organom odpowiedzialnym za egzekwowanie przepisów, na każde ich żądanie. Dokumentacja uzupełniająca zawiera również ważne dane powiązane z odpowiedzialnością producenta na podstawie GMP (rozporządzenie (WE) nr 2023/2006).
SUBSTANCJE DODANE W SPOSÓB NIEZAMIERZONY (NIAS)
Podczas cyklu życia materiałów mających kontakt z żywnością, mogą migrować z materiałów opakowaniowych do produktów spożywczych, nieoczekiwane i potencjalnie szkodliwe substancje. Termin NIAS został wprowadzony w odniesieniu do tworzyw w kontekście prawnym (UE) 10/2011. Jednak NIAS nie są ograniczone do tworzyw sztucznych, ale występują również we wszystkich innych materiałach przeznaczonych do kontaktu z żywnością. W art. 3 ust. 9 UE 10/2011 zdefiniowano NIAS jako zanieczyszczenie występujące w stosowanych surowcach lub półprodukt reakcji, powstały podczas procesu produkcyjnego jako produktu rozkładu lub syntezy. Zatem NIAS ma różne źródła – mogą to być produkty uboczne, produkty rozpadu i zanieczyszczenia. Produkty uboczne często powstają podczas produkcji substancji wyjściowych i na wszystkich dalszych etapach produkcji. Polimery, włókna, a także dodatki (np. przeciwutleniacze, stabilizatory UV) są często degradowane podczas produkcji i użytkowania, co prowadzi do powstania różnych produktów rozpadu. Surowce do produkcji często zawierają zanieczyszczenia środowiskowe, które mogą pozostać w końcowym FCM. Przetwarzanie, a zwłaszcza recykling, może również wprowadzać wiele różnych zanieczyszczeń do produktu końcowego. Typowymi związanymi z recyklingiem NIAS są węglowodory oleju mineralnego (MOH), bisfenole, ftalany i fotoinicjatory w papierze z recyklingu lub składniki smakowe, oligomery i dodatki w plastikach poddanych recyklingowi.
Zgodnie z przepisami NIAS należy oceniać, stosując naukowo uznane zasady oceny ryzyka.
Substancje dodane niecelowo muszą spełniać ogólne wymogi bezpieczeństwa określone w Art. 3 rozporządzenia (WE) 1935/2004 i podlegają ocenie ryzyka przez podmiot gospodarczy zgodnie z Art. 19 Rozporządzenia UE 10/2011.
