Analiza sensoryczna zajmuje szczególne miejsce wśród badań żywności. Z uwagi na swój charakter dostarcza informacji o produkcie, niemożliwych do osiągniecia innymi technikami badawczymi.
Słowo sensoryka (sense) oznacza zmysł, uczucie lub świadomość. Analiza sensoryczna to ocena dokonywana za pomocą zmysłów używanych jako aparat pomiarowy.
Przeszkolony zespół ekspertów J.S. Hamilton Poland wspiera swoich Klientów w zakresie:
- kontroli jakości sensorycznej surowców, wyrobów gotowych i opakowań,
- opracowania specyfikacji sensorycznej produktów,
- analizy przyczyn reklamacji i wad w produkcie,
- analizy zmienności cech sensorycznych w produkcie w wyniku procesu optymalizacji (np. po zmianie receptury, dostawcy surowców, itp.),
- opracowania i weryfikacji claims’ów sensorycznych,
- analizy cech sensorycznych produktu na różnych etapach produkcji,
- analizy zmienności cech sensorycznych produktu w procesie przechowywania,
- walidacji sposobu przygotowania produktu,
- analizy cech sensorycznych produktów dostępnych na rynku,
- analizy sensorycznej opakowań.
Najczęściej wykorzystywanymi w J.S. Hamilton Poland metodami laboratoryjnej analizy sensorycznej są metody: różnicowe, skalowania, szeregowania, określania zmian intensywności wrażeń sensorycznych w czasie oraz ilościowej analizy opisowej.
Metody różnicowe mają na względzie wykrycie różnic w jakości sensorycznej. Stosowane są najczęściej w momencie wprowadzenia zmian w produkcie (np. zmian receptury, opakowania, technologii wytwarzania).
Metody skalowania służą do ilościowego wyrażenia jakości i intensywności sensorycznej produktu pod względem wybranych cech. W metodach tych zakłada się, że każda liczba lub punkt na skali jest proporcjonalny do intensywności cechy jakościowej będącej obiektem oceny. Stosowane są jako narzędzie analityczne zarówno w badaniach laboratoryjnych, przemysłowej kontroli jakości oraz w badaniach konsumenckich.
Metody szeregowania mają charakter pośredni pomiędzy metodami różnicowymi, a metodami skalowania. Polegają na porządkowaniu próbek produktów ze względu na określoną cechę lub stopień jej pożądalności np. od najbardziej do najmniej słonej.
Metody określania zmian intensywności wrażeń sensorycznych w czasie pozwalają na monitorowanie zmian intensywności sensorycznej określonych cech produktu wraz z upływem czasu. Metoda ta dostarcza cennych informacji o jakości produktu spożywczego, niedostępnych przy zastosowaniu innych metod.
Metoda ilościowej analizy opisowej, nazywana też metodą profilowania, stanowi jedną z najbardziej złożonych (kompleksowych), ale też dynamicznie rozwijających się i szeroko stosowanych metod analizy sensorycznej. Podstawowym założeniem jest stwierdzenie, iż smakowitość, zapach lub tekstura, nie jest pojedynczą cechą jakości produktu, lecz kompleksem wielu cech jednostkowych, które można rozróżnić, zidentyfikować i określić ich intensywność.