Owoce i warzywa są kluczowym składnikiem zdrowej diety, dostarczają organizmowi niezbędnych witamin, minerałów i błonnika. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca spożywanie co najmniej 400 gramów tych produktów dziennie, aby zmniejszyć ryzyko chorób serca, udarów, cukrzycy typu 2 i niektórych nowotworów. W obliczu rosnących obaw o bezpieczeństwo żywności, zwraca się coraz większą uwagę na zawartość pestycydów w owocach i warzywach.
W rolnictwie pestycydy stosowane są do ochrony plonów przed szkodnikami, co zwiększa wydajność i jakość upraw. Jednak pozostałości pestycydów mogą utrzymywać się na owocach i warzywach nawet po ich dokładnym umyciu. Doniesienia naukowe wskazują, że poziom tych pozostałości różni się w zależności od rodzaju produktu, sezonu i regionu uprawy.
W badaniu przeprowadzonym w Czechach analizowano rozkład pestycydów w różnych grupach troficznych oraz różnice w stężeniach pestycydów między uprawami jednorocznymi a wieloletnimi. Wybranymi grupami troficznymi były: gleba (podstawowy zasób), rośliny (główni producenci), gryzonie (roślinożercy) i pająki (drapieżnicy). Przebadano owoce takie jak: śliwki, gruszki, brzoskwinie, morele i winogrona. Stwierdzono, że stężenie pestycydów wzrastało w wyniku bioakumulacji, co powodowało wzrost całkowitego stężenia wraz z kolejnym poziomem troficznym. Wykryto również pestycydy niestosowane przez rolników, wśród nich także te zakazane od wielu lat na terenie Unii Europejskiej, co sugeruje na ich pochodzenie ze środowiska. Autorzy zwrócili uwagę na potrzebę integracji różnych dziedzin nauki (t.j. chemia analityczna, ekotoksykologia, ekologia) w celu lepszego zrozumienia i poznania dróg migracji pestycydów w środowisku.
Z kolei badanie przeprowadzone w Brazylii miało na celu udoskonalenie metody oznaczania pozostałości pestycydów w ziemniakach, jak również ocenę ich stężeń w skórce i miąższu bulwy. Zastosowano metodę przygotowania próbki QuEChERS oraz analizę z wykorzystaniem ultrasprawnej chromatografii cieczowej z tandemowym spektrometrem mas typu potrójny kwadrupol (UHPLC‐MS/MS). Metoda QuEChERS charakteryzuje się niewielkim zużyciem odczynników, w tym szkodliwych rozpuszczalników organicznych, jest szybka i prosta. W badaniu wykazano wysoką skuteczność zastosowanej metodyki w oznaczaniu szerokiego spektrum pestycydów na bardzo niskim poziomie, a także wykryto obecność kilku pestycydów zakazanych dla upraw ziemniaków. Wskazuje to na konieczność ciągłego udoskonalania metod analitycznych oraz istotność i konieczność monitorowania pozostałości pestycydów w uprawach.
Celem kolejnego badania przeprowadzonego w 2022 roku było wykrycie zanieczyszczeń biologicznych i chemicznych w warzywach sprzedawanych na rynku sycylijskim. Ponadto dokonano oceny rozprzestrzeniania się szczepów opornych na środki przeciwdrobnoustrojowe (AMR) w tej żywności. Z 86,2% badanych warzyw liściastych wyizolowano 53 szczepy AMR, z których 10 wykazywało oporność na leki. Pestycydy natomiast wykryto w 27,3% badanych próbek warzyw liściastych. Tutaj istotna okazała się specyfika badanych produktów – były to produkty mieszanin świeżych warzyw gotowych do spożycia. W tym przypadku zwrócono uwagę na lukę prawną – rozporządzenie Komisji (WE) nr 396/2005 (ze zmianami) ustala najwyższe dopuszczalne poziomy pestycydów w żywności i paszach pochodzenia roślinnego, ale odnoszą się one wyłącznie do świeżych warzyw, nie ma oficjalnych wytycznych dla dań gotowych do spożycia. Innym istotnym wnioskiem płynącym z tego badania jest zachęcanie konsumentów do spożywania warzyw po ich odpowiedniej obróbce, tj. dokładne mycie i preferowanie gotowania.
Podsumowując, regularne monitorowanie poziomu pestycydów w owocach i warzywach jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego oraz zdrowia publicznego. Dane płynące z takich badań pozwalają na wdrażanie bardziej efektywnych regulacji oraz praktyk rolniczych, które minimalizują ryzyko związane z pestycydami. Dzięki temu, spożywanie owoców i warzyw może być jeszcze bardziej korzystne i bezpieczne.
W laboratorium J.S. Hamilton Poland Sp. z o.o. gwarantujemy rzetelne i precyzyjne wyniki dla szerokiego spektrum pestycydów oraz szybkie terminy realizacji.
W przypadku pytań lub wątpliwości Eksperci J.S. Hamilton pozostają do Państwa dyspozycji.
